De Winning werd eind 2022 door het Instituut van Bedrijfsrevisoren gelauwerd voor haar duurzaamheidsrapport. De sociale en inclusieve onderneming voorziet in 2023 een tiende jaargang van het rapport en blijft daarmee inzetten op transparantie. “Je kan ons rapport gerust een geïntegreerd rapport noemen, al kunnen we in verbinding met de financiële cijfers zeker nog verdere stappen zetten.”
Omzet: 7 miljoen euro (verwacht 2022); aantal medewerkers: 400 +
De Winning is een sociale, inclusieve onderneming die zich toespitst op natuur- en groenbeheer, biologische land- en tuinbouw, voedingsproductie en horeca. Het stelt 350 contractuele medewerkers, 40 arbeidszorgmedewerkers en 100 personen in opleidingstrajecten te werk. Ruim 36 jaar geleden, in 1986, startte De Winning met 5 mensen onder contract en 15 opleidingstrajecten. Vandaag tellen we er dus ruim 400. “We zijn zeer sterk gegroeid en dat heeft ook wel voor wat groeipijnen gezorgd”, zegt algemeen directeur Filip Vanlommel. “We hebben altijd onze structuur aangepast in het kader van de inzichten rond innovatieve arbeidsondersteuning. Hierdoor leggen we de verantwoordelijkheden zo laag mogelijk in de organisatie ”
Van MVO-paspoort in 2013…
De Winning werd recent, eind 2022, gelauwerd om haar duurzaamheidsrapport door het Instituut van Bedrijfsrevisoren. Niet in het minste gezelschap: Oxfam Fair Trade, Elia, Vandemoortele en Schreder. Sinds 2013 stelt de onderneming al een duurzaamheidsrapport op. “In 2013 zette de overheid haar eerste stappen richting een maatwerkdecreet waar beschutte en sociale werkplaatsen samenkwamen”, vervolgt Vanlommel. “Er waren vijf sociaaleconomiebedrijven in Vlaanderen die zich ertoe engageerden om een MVO-paspoort op te stellen voor de sector en De Winning was één van deze. We gebruikten GRI 3 als basis en tekenden zo een structuur uit over de thema’s waar we als sociale economie over zouden moeten rapporteren in de toekomst om onze duurzaamheidsimpact aan te kunnen tonen. Over de jaren heen hebben we het rapport verder verfijnd. In 2019 gaven we dit dan ook ownership door een sterrenrol te bepalen voor sustainability. Op die manier wilden we duurzaamheid verder verankeren in de organisatie.”
"De essentie van ons duurzaamheidsverslag is dat we transparant zijn naar al onze stakeholders, een verhaal vertellen en de authenticiteit bewaren."
Het duurzaamheidsverslag werd zo de sterrenrol van marketing & communicatiemanager Cindy Vanvelthoven. “We vertrekken van een basisfiche die wordt ingevuld door het management”, zegt ze. “Op het strategisch managementteam zijn duurzaamheidsacties een vast item op de agenda maar over het algemeen betreft het manueel werk om alle informatie te capteren. We volgen het VOKA-charter waardoor we ons engageren om jaarlijks minstens 10 duurzame initiatieven uit te rollen. Ik merk dat er veel mensen in de organisatie spontaan mee bezig zijn zonder altijd te begrijpen dat een actie, een duurzame component heeft. Eigenlijk zit duurzaamheid in het DNA van onze onderneming. Zeker op sociaal vlak, waar de impact natuurlijk heel groot is door het verschil dat we hierin maken. Maar ook in de ecologische domeinen zijn we actief. De essentie van ons duurzaamheidsverslag is dat we transparant zijn naar al onze stakeholders, een verhaal vertellen en de authenticiteit bewaren. We benoemen ook de zaken waar we nog verdere stappen in kunnen zetten.”
Tool om te onderscheiden
De vraag luidt natuurlijk wat de financiële impact is van de duurzaamheidsinitiatieven en in welke mate finance wordt betrokken in het duurzaamheidsrapport? “Het duurzaamheidsrapport is een tool om aan andere bedrijven te tonen hoe we werken”, zegt Vanlommel. “Door de manier waarop we werken, gaan veel bedrijven met ons in zee. En daar draagt het duurzaamheidsrapport deels aan bij. We onderscheiden ons door de focus te leggen op sociale én maatschappelijke impact. Heeft het een financiële impact? Hierdoor wel, en natuurlijk ook op de investeringen die je doet als bedrijf.”
"In het rapport komt ook het financieel aspect duidelijk aan bod. Men noemt ons rapport een geïntegreerd rapport."
Dat beaamt Financieel Manager Marc Cuppens: “Duurzaamheid moet opbrengen in de langetermijnvisie van De Winning. B2B zullen zowel klanten als leveranciers telkens bewustere keuzes moeten maken. Het verhaal van De Winning is kraakhelder. We rapporteren al bijna 10 jaar in alle transparantie en openheid. In het rapport komt ook het financieel aspect duidelijk aan bod. Men noemt ons rapport een geïntegreerd rapport. Na de feedback van de jury en het Instituut van Bedrijfsrevisoren, zullen we de bedrijfsrevisor een uitgebreider deel te laten schrijven in het verslag om de link tussen duurzaamheid en financials nog meer te leggen.”
Materialiteitsmatrix
De keuze van welke duurzaamheidsinitiatieven worden geïnitieerd worden vooral bepaald door de materialiteitsmatrix die De Winning in het leven riep. “Ons DNA is dat we slecht neen kunnen zeggen”, lacht Vanlommel. “Maar daar moeten we natuurlijk over waken. We werken in strategische periodes van 4 jaar waar we telkens twee kernprocessen in acht nemen: het sociaal kernproces en het economisch kernproces. Elk jaar bepalen we vanuit die processen welke duurzame, operationele acties er kunnen worden ondernomen. We maken keuzes en koppelen deze aan onze duurzaamheidsthema’s, die ondertussen zijn gelinkt aan de SDG’s. Vervolgens bekijken we ook hoe dicht de zaken liggen tegen de prioriteiten in de materialiteitsmatrix.”
"Bij de jaarlijkse opmaak van de investeringsbegroting moeten we toezien op de toevloed van investeringen die teams willen uitvoeren."
Ook hier heeft finance een nieuwe rol te vervullen. “Bij de jaarlijkse opmaak van de investeringsbegroting moeten we toezien op de toevloed van investeringen die teams willen uitvoeren”, duidt Cuppens. “Finance zit er als beperkende factor waarin het afwegingen en toegevingen doet. We willen de algemene prioriteiten vooral een kans geven. Bij de opmaak van het budget vraagt het managementteam uiteraard om rekening te houden met de duurzaamheidsinitiatieven. En eerlijk: mensen hoeven er niet toe gedwongen te worden. De omzetting van verbrandingsmotoren naar elektrificatie bijvoorbeeld, zit er standaard al een aantal jaren in.”
2023
Na bijna 10 jaar voelt het duurzaamheidsverslag nog altijd niet als verplichting. “En dat heeft het ook nooit gedaan”, vertelt Vanlommel. “Het verslag is een manier om naar onszelf te kijken. Je rapporteert over wat is gebeurd en daar komen dan zaken uit waar we opnieuw kunnen verbeteren. Het is een tool, een middel om onze organisatie bij de les te houden. Ik geloof dat de hele economie de duurzame kanteling moet maken. Als we de uitdagingen van de toekomst moeten aangaan, moeten we behalve de financiële impact ook de sociale en maatschappelijke impact kennen. Voor ons is dat misschien evidenter dan voor een beursgenoteerd bedrijf, maar in essentie gaat het om hetzelfde. Een duurzaamheidsrapport is een manier om uiting te geven waarmee we bezig zijn. Dat heeft voor ons trouwens meer dan een sociale en maatschappelijke, ook een financiële impact. Zoals we daarnet al motiveerden. Dat is gezien het verminderen van de subsidiestromen, welgekomen. Dit jaar gaan we bijvoorbeeld plaats voorzien voor onze CO2-impactmeting en gaan we hier concrete acties aan verbinden. We creëren steeds meer bewustzijn en gaan ervan uit dat dit op alle fronten een (bepaalde) impact heeft.”
Over De Winning
De Winning werd opgericht in 1986 als centrum voor beroepsopleiding, gericht naar jongeren ouder dan 18 jaar. Op die manier konden zij na hun traject in het (buitengewoon) onderwijs een bijkomende opleiding krijgen tot land- of tuinbouwknecht. Halverwege jaren ’90 kwam er een professionalisering in de natuursector en dat zag De Winning als opportuniteit om structureel werk te bieden in de sector Natuur en Groen. In die sector groeide De Winning sterk. Alsook bleef het voluntaristisch omspringen met tewerkstelling voor mensen met een arbeidsproblematiek. De Winning heeft aanbod voor mensen van trede 3 tot trede 6 in de participatieladder, van arbeidsmatige activiteiten in een zorgcontext tot de gewone arbeidsmarkt. Om het onderscheid te maken, en het overzicht te behouden over de subsidiestromen, richtte ze toen meerdere vennootschappen op. Die vormen worden stilaan vereenvoudigd tot drie vandaag. De Winning is onderdeel van de organisatie Broeders van Liefde, gedecentraliseerd in Sint-Ferdinand.
Biografie
Filip Vanlommel is Algemeen Directeur bij De Winning sinds juni 2015. Hij groeide mee met de organisatie, waar hij ondertussen meer dan 25 jaar aan de slag is. In 2014 staat hij mee aan de wieg van Talea, de eerste coöperatieve vennootschap die inzet op doorgroei van medewerkers uit sociaal economie met activiteiten in ecologische ‘design & built’ van bedrijfsomgevingen en zorgomgevingen. Sinds 2018 werkt Vanlommel binnen De Winning aan de uitbouw van coöperatieve vennootschappen in de horeca binnen het circulair concept ‘van zaadje tot op het bord’ om duurzame korte keten landbouw en sociaal-inclusief ondernemen te promoten.
Na zijn studies TEW was Marc Cuppens 20 jaar lang aan de slag bij Concetra (nu: Mediahuis) in verschillende finance-domeinen. Nadien ging hij aan de slag als Financieel Directeur bij het Christelijk Algemeen Ziekenhuis Midden Limburg (nu: Jessa Ziekenhuis) in Hasselt. Sinds augustus 2015 is hij aan de slag bij De Winning als Financieel Manager.
Cindy Vanvelthoven is marketing en communicatiemanager bij De Winning sinds maart 2017. Hiervoor was ze meer dan 20 jaar actief in verschillende reclame- en communicatiebureaus. Binnen De Winning is ze verantwoordelijk voor zowel interne als externe communicatie, marketing en neemt ze ook de rol van sustainability manager op.