Zuivelcoöperatie Milcobel zet volop stappen in haar duurzaamheidsverhaal. Met een mooie opsteker uit 2022 begint het coöperatief zuivelbedrijf van haar plannen steeds meer gerichte actiepunten te maken. De inzet van finance? Voortdurend het duurzaamheidsverhaal mee faciliteren. “Sustainability speelt in de eerste plaats als grote bedrijfseconomische factor. We hebben er alle baat bij om de juiste beslissingen voor de toekomst te nemen”, stelt CFO Pierre Stevens. Samen met Corporate Sustainability Officer Ruben Puype duidt hij de stappen die Milcobel heeft afgelegd maar ook de verdere route. Zoals het gezamenlijk opzetten van een bedrijfscultuur waar iedereen duurzaam de organisatie en het bedrijf verbetert…
Omzet 1,4 miljard euro; aantal medewerkers: 2.000
Milcobel pakte in 2022 uit met een sterke, competitieve melkprijs. Deze quote die doorheen het interview viel, is meteen ook één van de belangrijke duurzaamheidsdoelstellingen van het bedrijf: een fair inkomen garanderen voor de leden-melkveehouders. Als coöperatie is het noodzakelijk dat Milcobel een bovengemiddelde melkprijs realiseert. “Onze leden-melkleveraars leveren ons een hoogwaardig product, zijnde melk”, duidt CFO Pierre Stevens. “Het product is vrij gestandaardiseerd en elke melkveehouder kan kiezen aan welk bedrijf hij/zij de melk gaat aanbieden. Daarom is het belangrijk dat we een bovengemiddelde melkprijs uitbetalen en competitief zijn op de markt. In 2022 kwamen we voor eerst sinds lang boven de gemiddelde melkprijs uit in België en zaten we op Europees niveau ver boven het gemiddelde. Op basis van onafhankelijke rapporten (ZuivelNL) stond Milcobel in 2022 op de zevende plaats op de lijst van 18 toonaangevende zuivelbedrijven wereldwijd. Dat is ongezien.”
Strategisch de toon zetten
Het schetst meteen de toon voor het verder verloop van het gesprek. Milcobel is ambitieus en heeft een opvallende transformatie ondergaan. Ruim tweeënhalf jaar geleden werd de Feniks-strategie opgezet waarin Milcobel zich voorbereidde voor de toekomst. “In de eerste plaats zou alles kostenefficiënter moeten”, vertelt Stevens. “Met veel trots konden we het kostenbesparingsprogramma van 53 miljoen euro ten opzichte van referentiejaar 2019 twee jaar eerder dan gepland afronden. Dit was één van de belangrijkste redenen waarom we onze competitiviteit konden verbeteren, samen met het aantrekken van de internationale zuivelmarkten in die periode.”
“Een ander element was inzetten op hoogwaardige producten”, gaat Stevens verder. “In ons portfolio hebben we de afgelopen jaren segmenten waar we de melk van onze melkveehouders niet optimaal konden valoriseren gereduceerd of gestopt. Op producen die wel positief of bovengemiddeld valoriseerden hebben we dan weer harder ingezet. Zoals onze Powder+ en het vermarkten van mozzarella in Azië.”
Duurzaam
Op vlak van duurzaamheid kiest Milcobel voor een pragmatische en realistische aanpak. Duurzaamheid moet haalbaar en betaalbaar zijn. Duurzaamheid zit eveneens in de purpose van de coöperatie: “Coöperatief ondernemen in harmonie met de samenleving.” Het is ook één van de 9 ‘thrusts’ in de Feniks-strategie. Via co-creatie workshops werd een materialiteitsmatrix opgesteld, waaruit 10 duurzaamheidsthema’s werden geselecteerd. In 2023 worden aan elk van deze thema’s doelen gekoppeld en concrete acties uitgestippeld waar het bedrijf de komende jaren op wil inzetten. In 2022 pakte Milcobel uit met een eerste duurzaamheidsrapport waar het zich vooral toelegt op het duurzaamheidsverhaal. De onderneming krijgt ook regelmatig audits die geïnitieerd worden door grote klanten, onder andere via EcoVadis, die Milcobel een zilveren medaille toekende.
“We moeten zorgen dat performance zo diep in de cultuur van het bedrijf gaat zitten waardoor iedereen in het bedrijf zelf vragende partij is om te zien wat nog kan gebeuren om de duurzaamheid van de organisatie te verbeteren.”
“Het duurzaamheidsverslag is er gekomen omdat Milcobel aan haar stakeholders wilde duidelijk maken wat ze al doet”, zegt Corporate Sustainability Officer Ruben Puype. “Het is niet omdat er nu een duidelijke strategie is dat we in de voorgaande jaren hebben stilgezeten. Inzetten op energiebesparing, waterhergebruik, warmterecuperatie of het reduceren van ‘waste’, zijn maar enkele voorbeelden van goeie bedrijfspraktijken. Ons jaarlijks actieplan gaat heel breed en omvat nagenoeg alle Sustainable Development Goals. We zijn hiervoor zelfs door CIFAL van de Verenigde Naties erkend als ‘SDG-Champion'. Het duurzaamheidsverslag is een poging om de strategie te vertalen en te laten zien welke thema’s voor ons belangrijk én relevant zijn. Dit verhaal gaat verder dan Milcobel zelf want we geven breed inzicht in de hele keten. We zijn volop bezig met de voorbereidingen van de tweede versie. In het kader van de Europese CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) zullen we stelselmatig ook meer cijfers moeten gaan rapporteren. We zijn ons bewust van wat men van ons verwacht en zijn ook aan de slag met een analyse van welke zaken we zullen moeten rapporteren, welke cijfers we al ter beschikking hebben, hoe we de cijfers gaan capteren, … En gaan die de komende twee jaar telkens verder uitwerken.”
Klaar voor fase twee
Milcobel staat dus voor een belangrijke volgende stap in hun duurzaamheidsverhaal. “De afgelopen twee jaar hebben we een aantal oefeningen moeten doen om tot de strategie te komen”, vertelt Puype. “Zaken als benchmarkanalyses over de andere spelers in de markt, wat stakeholders van ons verwachten, wat er op ons afkomt op wettelijk vlak, … We hebben heel wat zaken ondernomen om een zo breed mogelijk zicht te krijgen op alle externaliteiten om vervolgens te weten te komen waar we als Milcobel gericht op willen inzetten. Zo werden 10 topics opgelijst in 3 pijlers (coöperatie, bedrijf en mens & maatschappij). Dit gaat over een eerlijk inkomen voor onze leden, onze bestaansreden, maar ook over actief werken rond energie-efficiëntie, minder voedselverliezen, efficiënter omgaan met water, … Om tot die lijst te komen hebben we voortdurend afgetoetst via workshops en meetings met het senior management om te zien of de stappen die we zouden zetten ook de meest logische zijn. Nu is het zaak van de doelstellingen om te zetten in gerichte acties. We willen duurzaamheid echt integreren in de organisatie.”
CFO als sponsor van pilootprojecten
Wat is de rol van finance in dit kader? “Duurzaamheid speelt ook als een bedrijfseconomische factor”, zegt Stevens. “Besparen op energieverbruik, reduceren van waterverlies, drijven van energie-efficiënties, … Daar speelt finance een heel belangrijke rol in. Het finance team van Milcobel introduceerde een aantal golden finance rules. Eén daarvan is logischerwijs dat finance zijn rol opneemt bij payback-analyses en ROI. We zullen nu niet enkel berekenen wat bedrijfseconomisch het meest opbrengt maar ook in de toekomst gaan kwantificeren wat de juiste investering is op vlak van duurzaamheid. Een ander element zijn de specifieke projecten waar we op werken. Een aantal zijn nog in pilootfase, zoals het opstarten van een Milcobel Energy Community. Dat is het geesteskind van Ruben trouwens. Hier ben ik persoonlijk als CFO bij betrokken want we spreken over hoe we dergelijke zaken gaan financieren en welk businessmodel erachter steekt.”
“Je kan niet langer alles puur vanuit economische factor zien en niet kiezen voor duurzaamheid omdat de ROI langer is...”
Puype: “In het begin van mijn rol als Corporate Sustainability Officer liepen we zeker niet de deur plat bij elkaar maar naarmate we meer concreet zijn over doelstellingen en uitdagingen, weet je dat de economische factor speelt. Het maakt er altijd deel van uit. Voor een bedrijf is er geen People of Planet zonder Profit. We gaan in dialoog met elkaar om zaken te realiseren, want daarvoor heb je kapitaal nodig. Dan trek ik aan Pierre zijn mouw (lacht). Ook weten we dat we bepaalde keuzes moeten maken waar ook niet meer puur de economische driver speelt. We moeten bewuster zijn van onze keuzes die we maken, de algemene impact van deze en rekening houden met onze stakeholders. Meer en meer gaan we in overleg met elkaar en dus wordt de wisselwerking wel intenser.”
“Verder dan rapportering”
De laatste twee jaar deed Milcobel verschillende investeringen. “Ons investeringsniveau en capex werd serieus verhoogd om te kunnen inzetten op nieuwe opportuniteiten gedefinieerd als deel van onze Feniks strategie”, vertelt Stevens. “Ook daar hebben we nagedacht over de duurzaamheid van deze investeringen. Zo investeerden we in een robot om bollen kaas automatisch te kunnen ontkorsten. Bedrijfseconomisch een goede zet, want een robot kan dit accurater dan een medewerker maar evenzeer op duurzaamheidsvlak: het is ergonomisch goed om medewerkers niet meer telkens bollen kaas van ongeveer 12 kg te laten behandelen. Zo hebben we tal van voorbeelden waar de economische waarde indirect ook leidt tot een duurzame verbetering. Ook werd de code of conduct verder geformaliseerd en geüpdatet. Er zijn tal van voorbeelden die hebben geleid tot verbeteringen aan weerzijden van het spectrum.”
“Van zodra de EU Taxonomie en CSRD verder zullen geïmplementeerd worden, weten we dat het belang van de finance functie in dit verhaal nog verder zal verhogen”, aldus Stevens. “Niet alleen naar rapportering toe maar ook om de positieve drijver te zijn naar een nog beter, sterker en competitiever bedrijf op duurzaamheidsvlak. Er zijn ook klanten die vragen/eisen stellen voor science based targets. Dat is er nog niet actueel maar we hebben ondertussen een aantal fundamenten in de grond staan. Science Based Targets opleggen op termijn is een positieve evolutie want is er tot dusver nog altijd een veel te grote vrijblijvendheid waardoor bedrijven targets quoten of bepaalde evoluties in de kijker zetten die helemaal niet onderbouwd zijn. We weten dat dit tijd en moeite zal vergen om dit alles op te zetten maar we kijken ernaar uit.”
Investeringsmindset cultiveren
Hoe de specifieke toekomstige evolutie van finance en sustainability eruitziet, kan ook Stevens ons nog niet vertellen. Wel heeft hij een duidelijke visie voor wat data en analyses betreft. “Niet één specifieke persoon moet dergelijke data analyseren en de business adviseren”, zegt hij. “We moeten zorgen dat de performance mindset zo diep in de cultuur van het bedrijf gaat zitten dat iedereen in het bedrijf zelf vragende partij is om opportuniteiten na te streven om de duurzaamheid van het bedrijf te verbeteren. Als investeringsbeslissingen moeten worden genomen, moet elke business unit leader in het bedrijf eigenlijk kunnen zien wat optimaal is, hoe je niet alleen de financiële payback maar ook de sustainability payback kan optimaliseren. Dat doen we al zoveel mogelijk met de tools die we hebben maar er is zeker nog een lange weg af te leggen.”
“De economische factor maakt altijd deel uit van het verhaal. Zonder Profit geen People of Planet."
“We hebben nog geen capability die volledig op punt staat om de payback van duurzame investeringen te berekenen. We zijn begonnen met het elektrificeren van ons wagenpark, maar hier speelt de fiscale druk vooral waardoor het eigenlijk een ‘kostenvermijdingsverhaal’ is geworden. We kunnen vandaag niet kwantificeren hoeveel CO2 we minder uitstoten hierdoor maar we weten natuurlijk dat dit de juiste richting is. Op termijn moeten we dit natuurlijk wel exact weten.” Dat beaamt Puype: “Soms spelen er ook andere factoren mee. Vanuit employer branding is elektrificatie van het wagenpark eveneens belangrijk omdat dit vaak een mee bepalende factor is om nieuwe medewerkers aan te trekken. Je kan dus niet langer alles puur vanuit economisch standpunt zien en niet kiezen voor duurzaamheid omdat de ROI langer is. Het is net door op lange termijn te gaan kijken en te zien welke factoren nog meespelen, dat je bepaalde strategische keuzes maakt…”
Biografieën
Pierre Stevens ging na zijn studies aan de slag bij Procter & Gamble, waar hij in een periode van tien jaar vijf verschillende finance functies uitoefende in verschillende landen. Daarna wenkte de roep van Danone. Stevens werkte er ruim 13 jaar als financial zowel internationaal als Europees. In 2021 ging Stevens aan de slag bij Milcobel, met als hoofddoelstelling de performantie van het bedrijf te verhogen en een competitieve melkprijs te betalen aan de leden.
Ruben Puype is Corporate Sustainability Officer bij Milcobel. Na zijn studies ging hij aan de slag bij staalbouwbedrijf Victor Buyck als milieucoördinator en later als preventieadviseur en energiemanager. Puype was er ruim tien jaar actief. Zes jaar geleden wenkte Milcobel waar hij startte als milieucoördinator voor de West-Vlaamse sites. Tweeënhalf jaar geleden ging Puype aan de slag in zijn nieuwe rol als Head of Sustainability toen een nieuwe duurzaamheidstrategie op til was binnen Milcobel.
Comentários