In moeilijke economische periodes is het belangrijk om financieringsbronnen te diversifiëren. Ondernemingen kunnen daarom een beroep doen op verschillende, alternatieve financieringsmethodes. Weg van de klassieke financieringskanalen is het vooral de kmo-markt die alternatieve methodes zoekt én vindt. Voor big corporates lijkt de snelste weg naar financiering nog altijd via eigen kapitaal, bancaire weg, private equity of de beurs. Hoe zien die alternatieve financieringsmethodes eruit en welke toekomst is volgens financieringsexpert Bert Wams voor ze weggelegd?
De verschillende manieren waarop bedrijven hun projecten kunnen financieren, lijken zo goed als onbeperkt. Behalve de klassieke financieringskanalen winnen alternatieve financieringsmethodes telkens meer aan populariteit. Net omdat flexibiliteit en snelheid een grote rol spelen bij bijvoorbeeld crowdlending en -funding, zijn banken zelfs vaak bereid om additionele financiering te versterken tegen gunstigere voorwaarden wanneer risicokapitaal is binnengehaald. Niet elk bedrijf vindt er echter zijn toegang toe, want de levensfase van de onderneming, doelstelling en grootte van de financiering spelen hierin een grote rol. Wat wel opvalt is dat telkens meer kmo’s hun gading vinden bij een crowdlending of -funding. Van start-ups tot gevestigde waarden die met een project hun bedrijf willen opschalen.
Crowdlending en crowdfunding zijn financieringsvormen waarbij veel kleine investeerders een bijdrage leveren en een stukje van het gevraagd bedrag betalen. Crowdlending- of crowdfundingplatformen zorgen daarbij voor de communicatie tussen leners en investeerders. Hoewel de termen crowdlending en -funding vaak door elkaar gebruikt worden, is er een wezenlijk verschil. Worden de leningen met rente terugbetaald dan spreken we over crowdlending of crowdfinanciering, meteen ook de populairste vorm. Bij crowdfunding krijg je in plaats van de rente een deeltje eigendom van het bedrijf of een nieuw product in ruil. In combinatie met het aantrekken van de crowd is ook de Winwinlening populair bij kmo’s in Vlaanderen. Hiermee moedigt de Vlaamse overheid particulieren aan om een achtergestelde lening te verstrekken aan een onderneming. De kredietgever krijgt voor een bedrag tot 75.000 euro een jaarlijks belastingkrediet van 2,5 procent op het openstaand kapitaal. De wettelijke intrestvoet bedraagt 1,75 procent.
“Opnieuw positieve groei na coronacrisis”
“Bij crowdlending zien we al 10 jaar lang een sterke groei”, zegt Bert Wams, ondernemersadviseur bij de Nederlandse Kamer van Koophandel (KVK). “Tot aan de coronacrisis zagen we jaarlijkse stijgingen van 20 tot 30 procent. Tijdens de coronacrisis hebben we een stagnatie gezien. Crowdlending is vrij normaal en heel bekend geworden bij ondernemers. Het wordt ook veel voor vastgoed gebruikt. Daarnaast worden veel duurzame projecten hiermee gefinancierd. Ik ben bijzonder benieuwd hoe het zich dit jaar verder ontwikkeld maar ik verwacht dat crowdlending, ondanks de crisis, opnieuw positiever zal zijn op het moment dat overheidsondersteuning minder wordt. De overheid heeft ondernemers met regelingen ondersteund tijdens de coronacrisis en ook sommige commerciële partijen hebben nieuwe financieringsproducten ontwikkeld met specifiek lagere rentes om ondernemers tegemoet te komen, zoals overbruggingskredieten. De hoofdmoot komt natuurlijk vanuit de overheid in de vorm van subsidies en giften, maar er is dus ook een tussenvorm voor financiering verstrekt door commerciële partijen, vaak met staatsgarantie. Voor ondernemers is crowdfunding of -lending een bijzonder interessant alternatief omdat het meteen ook marketingcampagne met zich meebrengt.” In crowdfinanciering is de drempel in België gelegd op 5 miljoen euro. Als de ondernemer hier boven wil gaan, moet een prospectus worden opgemaakt.
Factoring en leasing
Behalve de bancaire financiering en crowdfinanciering zijn de grootste alternatieve financieringsmethodes, factoring en leasing. “Dit doen banken natuurlijk ook maar er zijn veel zelfstandige factoringbedrijven bij gekomen de laatste tien jaar. De non-bancaire factoring- en leasingbedrijven richten zich trouwens telkens meer tot de kmo-markt. Vroeger was dit meer weggelegd voor grotere bedrijven. Nu kan je er zelfs een beroep op doen als eenmanszaak.”
Financiële leasing is publiek bekend. Het is vorm van financiering waarbij de leasinggever op aanwijzen van de klant een bepaald investeringsgoed koopt en verhuurt aan de leasingnemer gedurende een vooraf bepaalde periode. Op het einde van de termijn heeft de leasingnemer een aankoopoptie, meteen het verschil met een operationele leasing. Daarnaast is er ook de sale en lease back-methode. Zoals de naam al doet vermoeden, verkoopt het bedrijf een eigen actief aan de leasingmaatschappij en neemt het dat terug in leasing.
Bij factoring en debiteurenfinanciering levert een bank of factoringmaatschappij een kredietvorm of schiet het een factuurbedrag voor. “Een trend die we nu zien zijn de verschillende innovatieve vormen van factoring afhankelijk van de grootte van het bedrijf.” Zoals bijvoorbeeld reverse factoring. Het is een vorm van factoring die vooral is geschikt voor kleinere bedrijven met grote leveranciers. De factormaatschappij staat tussen beide partijen en kijkt vooral naar de financiële gezondheid van de debiteur. Bij reverse factoring spreken we alleen over goedgekeurde facturen. De factormaatschappij neemt dus de factuur over en het openstaand bedrag wordt betaald aan het bedrijf dat de factuur heeft aangeboden. Zo wordt het aantal niet-betaalde facturen zoveel mogelijk beperkt.
Online kredietverstrekkers
De afgelopen jaren zijn er ook veel online kredietverstrekkers gekomen, ook wel FinTech-financiering genoemd. Dit is een samenstelling van financial en technology. De FinTech neemt het op tegen de traditionele financieringskanalen om sneller, makkelijker en goedkoper te financieren. FinTech-bedrijven combineren financiële diensten en producten met innovatieve technologie. Ze gaan met andere woorden altijd op zoek naar verbetering en vernieuwing met als doel de ondernemer te helpen met slimme technologie en digitale platformen. Anders dan banken heb je keuze uit meer verschillende partijen en word je sneller geholpen. Net omdat ze gebruik maken van slimme technologie kunnen ze veel sneller geld uitbetalen. FinTech-bedrijven kunnen zo binnen de 24 uur een financiering rond hebben. Daarnaast moet je ook geen bedrijfsplan of jaarcijfers voorleggen en heb je doorlopend toegang tot meer werkkapitaal. “Aan de ene kant heb je de grootbanken die zelf een soort van start-up FinTech hebben opgezet. Daarnaast heb je ook zelfstandige FinTech-bedrijven die online kredieten verstrekken. De online kredietverstrekkers hebben een mooie groei gemaakt de laatste vijf jaar. Tien jaar geleden waren ze er niet en vandaag verstrekken ze al voor honderden miljoenen euro krediet per jaar. Regelmatig verstrekken ze ook kortlopende kredieten voor bijvoorbeeld werkkapitaalfinanciering tussen drie en zes maanden.” Hoewel FinTech in ons land in 2020 zes keer meer groeikapitaal ophaalde dan in 2019 heeft het wel nog een beduidende achterstand met onze buurlanden. “De kredieten die online verstrekt worden in FinTech variëren van 10.000 euro tot 3 miljoen euro. We zien dat het de laatste jaren telkens groter wordt.”
Alternatieve financiering bij grotere bedrijven
Zoals aangegeven heeft vooral de kmo-markt baat bij alternatieve financiering. “Grote bedrijven wenden zich in de eerste plaats toch nog altijd meer tot de bank en in aanvulling hierop tot private equity-partijen, zoals Action en HEMA bijvoorbeeld.” Private equity zijn investeringsfondsen die doorgaans 5. Tot 7 jaar belangen nemen in het bedrijf om nadien een overnemer te zoeken. De fondsen brengen vooral externe professionaliteit aan. Daarnaast kunnen bedrijven ook bedrijfsobligaties uitgeven maar de winst die hiermee gerealiseerd kan worden, is vaak kleiner dan de uitgifte van aandelen. “Het heeft natuurlijk alles te maken met de omvang van de bedragen. Die zijn bij alternatieve financieringmethodes vaak kleiner dan via de klassieke kanalen. Een private debt fonds kan bijvoorbeeld wel snel tot 10 miljoen euro gaan.” Die laatste is een beleggingscategorie die ook interessant is voor particuliere beleggers. Het zijn niet-beursgenoteerde leningen die zijn verstrekt aan het bedrijfsleven buiten het bankwezen om. Tot slot is er ook de mezzaninefinanciering. Dit is ook een vorm van een achtergestelde lening die aan bedrijven wordt verschaft door banken en privé-investeerders. De lening ligt tussen het bankkrediet en risicokapitaal, en de elementen van schuld en eigen vermogen worden hier gecombineerd. Meestal is de mezzaninefinanciering een aan warrants gekoppelde lening met een looptijd tot 10 jaar. Aangezien geen waarborgen worden gevraagd van de kredietnemer is mezzaninefinanciering een stuk duurder dan de gewone banklening. De lening wordt op haar vervaldag in één keer afbetaald. Tussentijds is er geen aflossing maar de onderneming moet beschikken over voldoende liquiditeit om de rentekosten te kunnen dragen.
Comments